Ayurveda ziet jouw reis van vrouw naar moeder als een heilige transformatie. In elke fase van deze bijzondere reis verandert jouw lichaam én jouw energetisch systeem. Rust is essentieel om je lichaam de tijd en ruimte te geven om deze veranderingen te ondergaan en eigen te maken. Zo kun je in elke fase diepe wijsheid opdoen en echt voelen wat goed voor jou is op jouw pad naar het moederschap ❣
Bij rust denk je misschien direct aan luiheid of nutteloos. In Ayurveda wordt rust niet gezien als iets passiefs maar juist als een krachtige bouwsteen voor levensenergie (ojas), hormonale balans en emotionele stabiliteit.
De kracht van rust in de preconceptie fase 🍀
In Ayurveda is de voorbereidende fase op een zwangerschap heel belangrijk. In deze fase gaan, volgens de oude geschriften, toekomstige ouders bewust aan de slag met het voorbereiden van hun lichaam, geest en energie om nieuw leven te kunnen ontvangen. Deze fase mag weer meer aandacht krijgen en de samenleving helpen om bewuster stil te staan bij het ouderschap.
Rust is in deze fase van groot belang omdat het:
- - Ojas verhoogt. Dit is de subtiele essentie in ons lichaam die zorgt voor vitaliteit, vruchtbaarheid en weerstand.
- - Het zenuwstelsel kalmeert wat ervoor zorgt dat je lichaam minder stress ervaart en in de parasympatische modus komt, ideaal voor: herstel, goede vitale functies en een goede hormonale balans.
- - Agni helpt (jouw spijsverteringsvuur) om de opname van voedingsstoffen die zo belangrijk zijn vóór conceptie beter op te nemen in jouw systeem.
- - Je meer in verbinding brengt met jezelf, je behoeftes en jouw keuzes op weg naar het moederschap.
- - Helpt je open te stellen voor het ontvangen van nieuw leven. In alle haast en moetjes van de dag vergeet je deze subtiele stap in energie snel en gemakkelijk.
Rust in deze fase kan eruitzien als:
- - Selfcare zoals abhyanga (de warme olie-massage).
- - Vast dagritme met regelmatige eet- en slaaptijden.
- - Op tijd schermen uitschakelen ’s avonds en tot rust komen met een boek, journal of een beker warme kruidenthee of melk.
- - Pranayama zoals Nadi Shodana, yoga of meditatie.
De kracht van rust tijdens je zwangerschap 🤰
‘Draag een zwangere vrouw met uiterste zorg en voorzichtigheid alsof je een
kommetje gevuld met gouden olie tot de rand draagt’ - is een bekend gezegde uit de Ayurveda.
Een vrouw zorgt voor de baby door ook goed voor zichzelf te zorgen en daar heeft ze hulp bij nodig. Tijdens een zwangerschap is er veel in beweging, letterlijk en figuurlijk, in het lichaam, de geest en de energie van een vrouw. Vata is de dosha van beweging die tijdens je zwangerschap gebalanceerd mag worden.
Rust:
- - Kalmeert Vata wat helpt je balans zoveel mogelijk te behouden. Dit helpt bij angst, bezorgdheid, slapeloosheid, obstipatie, overprikkeling en/of fysieke spanning.
- - Voorkomt overbelasting van het zenuwstelsel, waardoor de baby in een meer harmonieuze “omgeving” groeit.
- - Ondersteunt een gezonde spijsvertering, minder kwaaltjes zoals misselijkheid en zorgt voor een stabielere energie.
- - Bevordert de verbinding met het kindje in je buik waardoor hij/zijn zich veilig en welkom voelt. Je kunt in verbinding al met je kindje communiceren en samen fantaseren over hoe de komende tijd eruit zal zien en wat jullie nodig hebben om gezond en fit de bevalling in te gaan.
Rust voor zwangere kan eruitzien als:
- - Dagelijkse warme olie-massage met sesamolie.
- - Dutjes om niet in de overdrive te gaan en de energie goed te verdelen over de dag.
- - Het eten van warme, voedzame voeding zoals kitchari, soepen, gestoofd fruit, ghee. Deze zorgen voor een rustige spijsvertering en een stabiele energie toevoer voor het lichaam.
- - Rustige, ritmische ademhalingen en/of bewegingen om te gronden. Zoals wandelen, yoga of diepe buikademhalingen.
- - Zachte, rustgevende omgeving met weinig prikkels, warme kleuren en rustige geluiden.
De kracht van rust in je postpartum periode 🤱
De eerste 42 dagen na je bevalling worden in Ayurveda beschouwd als de periode waarin je de basis legt voor je gezondheid en vitaliteit voor de komende 42 jaar. Tijdens de bevalling is jouw Vata dosha (en die van je kindje) enorm gepiekt door de beweging van jouw kindje naar buiten. In je buik blijft een open en lege ruimte over waarin alles weer een nieuwe plek moet vinden. Ook energetisch is er een grote beweging gaande, je bent namelijk (opnieuw) moeder geworden. Het is dan ook niet gek dat een herstellende kraamvrouw gevoeliger is voor prikkels, emoties en zware voeding. Er is al een hoop gaande in het lichaam wat veel energie en vertering vraagt.
Diepe rust is in deze fase dan ook noodzakelijk om goed te herstellen en te wennen aan de nieuwe situatie.
Voldoende rust, warmte en geborgenheid helpen om:
- - Het sluiten en herstellen van je weefsels, gewrichten, organen en spieren zo goed mogelijk te ondersteunen.
- - Je hormonen te stabiliseren en daarmee je emotionele balans te bevorderen.
- - Je melkproductie op gang te krijgen en houden omdat het Ojas verhoogd.
- - Complicaties op lange termijn te voorkomen zoals oververmoeidheid, overprikkeling, stress en lichamelijke ongemakken.
- - Op jouw eigen tempo en dat van je kindje te wennen aan de nieuwe situatie.
- - Gesteund te voelen in deze kwetsbare periode.
Ayurveda heeft duidelijke richtlijnen voor de postpartum mama:
- 1. De 7-7-7 regel is hiervan de belangrijkste. Deze staat voor de eerste 7 dagen volledige bedrust. De 7 dagen daarna mag je wat meer in beweging komen en bevind je je vooral in en om bed en de 7 dagen daarna vooral in en om huis. Als je je er goed bij voelt kun je daarna je leefwereld wat gaan vergrote maar met kleine stapjes. Prikkels komen harder binnen en ook je lichaam mag heel langzaam weer wennen aan meer beweging.
- 2. Idealiter doe je dagelijks een abhyanga of smeer ten minste je voeten in met warme sesamolie voor het slapen gaan. Heel goed om te gronden, voeden en kalmeren.
- 3. Ook je spijsvertering moet helemaal opnieuw op gang komen na je bevalling. Lichte, warme voeding is een must in deze periode. Denk aan soepen, stoofpotjes, ghee, kruidenthee, bouillon, warme kruiden melk en kitchari.
- 4. Alles mag zacht in deze periode om prikkels voor mama en de baby te beperken. Denk aan zachte geluiden, zachte stemmen, zachte aanraking, zacht licht en zachte energieën van mensen.
- 5. Warmte is daarnaast zeer belangrijk om Vata te balanceren. Draag altijd sokken, een hemd en warme kleding (ook tijdens het voeden). Gebruik dekentjes, sjaals, kruikjes etc. om kou te voorkomen voor mama en de baby.
- 6. Vertraag en ga mee in het ritme van je baby. Zijn of haar tempo is precies wat jij als moeder nu nodig hebt. Slaap als je baby slaapt en eet & drink als je baby drinkt.
Kortom, rust is essentieel in elke fase van het (toekomstige) moederschap om je gezondheid en die van de baby te bevorderen en jouw vitaliteit voor de komende jaren te beschermen. Rust is niet een ‘to do’ op je lijstje maar een krachtige basis waarop je kunt leunen.